Reprywatyzacja, inaczej restytucja mienia, to proces polegający na zwrocie nieruchomości poprzednim właścicielom (lub ich następcom prawnym), które zostały przejęte przez państwo w drodze wywłaszczenia lub nacjonalizacji.
W Polsce, po zakończeniu II wojny światowej, nacjonalizacja majątków była prowadzona na bardzo dużą skalę. Dokonywano tego na mocy przepisów prawnych wydanych przez Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego oraz Krajową Radę Narodową, a w późniejszych czasach na podstawie ustaw Sejmu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.
Fundusz Kościelny działa od roku 1950, na podstawie ustawy z 20 marca 1950 roku o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego (Dz. U. z 1950 r. Nr 9, poz. 87).
Fundusz Kościelny został powołany na mocy ustawy z 20 marca 1950 roku o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego (Dz.U. z 1950 r. Nr 9, poz. 87) .
Reprywatyzacja to proces, który polega na zwrocie poprzednim właścicielom mienia, które zostało przejęte przez państwo w drodze wywłaszczenia lub nacjolizacji.
W „Dekrecie Bieruta” z 1945 roku postanowiono, że grunty znajdujące się w mieście przechodzą na własność państwa. W wyniku tego wiele nieruchomości zmieniło swojego właściciela. W wyniku późniejszych zmian w prawie i podjętych w kraju działań kilkanaście lat temu rozpoczęła się era dzikiej reprywatyzacji.
Osoby, których sytuacja finansowa uniemożliwia zakup czy wynajem mieszkania, mogą zgłosić się do władz miejskich o przyznanie mieszkania komunalnego. Przepisy dotyczące wydawania decyzji w sprawie lokali komunalnych nie są precyzyjne i różnią się w zależności od urzędu gminy.
Mieszkania komunale są to lokale znajdujące się w zasobach gmin, udostępniane dla ich mieszkańców znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Niebawem przepisy dotyczące wykupywania takich nieruchomości zostaną znowelizowane, nad czym pracuje Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa.
Zasady dla wykupu mieszkań komunalnych określone są w uchwałach dzielnicy lub gminy, które wydawane są na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Gminy nie posiadają jednak obowiązku sprzedaży swoich lokali komunalnych ani stosowania bonifikaty dla ich najemców.
Lokal przeznaczony przez gminę do sprzedaży musi mieć uregulowany stan prawny. Może być to jedynie lokal, który jest własnością gminy i nie toczy się, co do niego żadne postępowanie administracyjne. Nie mogą być, co do niego zgłaszane także żadne inne roszczenia.